Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 3, Αρ. 1 (2004): Ιανουάριος - Μάρτιος 2004

Η οξεία αιμορραγία από το γασχρεντερικό σωλήνα αποτελεί μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση και έναν από τους συχνότερους λόγους επίσκεψης ενός ατόμου στο τμήμα επειγόντων περιστατικών ενός νοσοκομείου. Η επιτυχής αντιμετώπιση της αιμορραγίας εξαρτάται από τις διαγνωστικές μεθόδους που έχει στη διάθεσή της η θεραπευτική ομάδα, καθώς και από τα θεραπευτικά μέσα που δύνα- ται να εφαρμόσει. Κατά πρώτο λόγο πρέπει να σταθεροποιηθεί αιμοδυναμικά ο ασθενής, ανεξάρτητα από το σημείο της αιμορραγίας. Σε μια δεύτερη φάση πρέπει να εξακριβωθεί εάν η αιμορραγία προέρχεται από το ανώτερο πεπτικό σύστημα (κεντρικά του συνδέσμου του Treitz) ή από το κατώτερο πεπτικό σύστημα (περιφερικά του συνδέσμου του Treitz). Ακολουθεί μια πιο εξειδικευμένη διαγνωστική προσέγγιση, με σκοπό τον ακριβή εντοπισμό της αιτίας και της εστίας της αιμορραγίας. Η ενδοσκόπηση είναι η εξέταση εκλογής για τον ακριβή εντοπισμό της αιμορραγίας από το ανώτερο πεπτικό σύστημα. Η εκλεκτική αγγειογραφία επιχει- ρείται όταν δεν είναι δυνατή η διενέργεια της ενδοσκόπησης. Αφού εντοπιστεί η βλάβη, ακολουθεί η αντιμετώπιση της αιμορραγίας. Η θεραπευτική προσέγγιση για την αιμορραγία από το ανώτερο πεπτικό σύστημα περιλαμβάνει: ενδοσκοπική αντιμετώπιση (ηλεκτροπηξία, σκληροθεραπεία, απολίνωση αγγείων), ενδοφλέβια έκχυση βαζοπρεσσίνης, σωματοστατίνης, εμβολισμό αιμορραγούντος αγγείου υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο και άλλες συγκεκριμένες χειρουργικές τεχνικές.

Λέξεις κλειδιά: Ανώτερος γαστρεντερικός σωλήνας, οξεία αιμορραγία, διάγνωση, θεραπεία

Οι σύγχρονες τάσεις που καθορίζουν την παροχή υπηρεσιών υγείας, όπως η διαχείριση του κόστους και η ποιότητα, δίνουν μεγάλο βάρος στην πρόληψη της ασθένειας, στην προαγωγή αλλά και στην αποκατάσταση της υγείας. Οι στόχοι αυτοί επιτυγχάνονται μέσα από τις υπηρεσίες της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) σύμφωνα με τις επιταγές της Alma-Ata. Η νοσηλευτική καταλαμβάνει το μερίδιο που της αναλογεί και προσφέρει τις υπηρεσίες της και στην ΠΦΥ. Στις ΗΠΑ η συμμετοχή της νοσηλευτικής στην πρόληψη της ασθένειας και στην προαγωγή και αποκατάσταση της υγείας είναι σημαντική. Οι ανάγκες στην κοινότητα ώθησαν στην εζειδίκευση των νοσηλευτών στη δημόσια υγεία (public health nurses). £ζίσου σημαντική είναι η συμμετοχή της νοσηλευτικής στον τομέα της αποκατάστασης όπως φαίνεται από την ύπαρξη αντίστοιχης νοσηλευτικής ειδικότητας (rehab!Itation nurse). Στην £υρώπη, στις χώρες όπου η ΠΦΥ είναι ανεπτυγμένη είναι έντονη και η δράση της νοσηλευτικής στην πρόληψη. Οι νοσηλευτές συνεργαζόμενοι με τους άλλους επαγγελματίες υγείας, δραστηριοποιούνται στα πεδία που ορίζονται από την ΠΦΥ, μέσω των κέντρων υγείας αγροτικού και αστικού τύπου. Στην £λλάδα αν και υπάρχει το νομικό και οργανωτικό πλαίσιο (άρθρο 15 του Ν 1397/83), μέσα από το οποίο αναγνωρίζεται η συμμετοχή της νοσηλευτικής στην πρόληψη, στην πραγματικότητα δεν εφαρμόζεται ικανοποιητικά στο βαθμό που να εκπληρώνει τους προκαθορισμένους σκοπούς σε εθνικό επίπεδο, αλλά και να εκπληρώνεται η αποστολή της νοσηλευτικής. Για την αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών αρκεί να τεθεί το σχέδιο σε εφαρμογή. Αυτό απαιτεί κοινωνική ευαισθητοποίηση και ωριμότητα από την πλευρά του κράτους αλλά και αγώνα και διεκδίκηση από την πλευρά των νοσηλευτών της £λλάδας. Με την ανάπτυξη εξειδικευμένων νοσηλευτών γίνεται πιο αισθητή η παρουσία τους όχι μόνο στο χώρο της υγείας αλλά και στο κοινωνικό σύνολο, δείχνοντας πέρα από το επιστημονικό πρόσωπο και το ανθρωπιστικό.

Λέξεις κλειδιά: Πρόληψη, πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, κοινοτική Νοσηλευτική, Νοσηλευτική δημόσιας υγείας

Το άρθρο αυτό εξετάζει τις πρακτικές υγιεινής των χεριών των εργαζομένων στους χώρους φροντίδας υγείας, το επίπεδο συμμόρφωσης του προσωπικού στις προτεινόμενες τεχνικές πλυσίματος των χεριών και τους παράγοντες που επηρεάζουν δυσμενώς τη συμμόρφωση, επιπλέον, συνοψίζει τις νέες μελέτες για την αποτελεσματικότητα του τριψίματος των χεριών με αλκοόλη και για τη χαμηλή επίπτωση της δερματίτιδας που σχετίζεται με τη χρήση αυτής της τεχνικής. Τέλος, τονίζεται η αξία των διεπιστημονικών προγραμμάτων προαγωγής της υγιεινής των χεριών και ο πιθανός ρόλος του τριψίματος των χεριών με αλκοόλη στη βελτίωση των τεχνικών υγιεινής των χεριών.

Λέξεις κλειδιά: Υγιεινή των χεριών, τρίψιμο των χεριών με αλκοόλη

Γίνεται μια ανασκόπηση των σύγχρονων εξελίξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο πεδίο της Συμπληρωματικής Ιατρικής και αξιολόγηση των δεδομένων. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται για τη σημερινή θέση της Συμπληρωματικής Ιατρικής στην Ελλάδα σε σχέση με χώρες με καλοσχεδιασμένες από δεκαετιών ρυθμίσεις στο πεδίο, με Βάση την ευαισθησία και το ενδιαφέρον για την πρόληψη και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, όπως η Μ. Βρετανία. Παράλληλα διερευνάται η θέση της Συμπληρωματικής Ιατρικής στη Νοσηλευτική και Μαιευτική στο βρετανικό μοντέλο και διατυπώνονται προτάσεις για τη σχετική εναρμόνιση σε θέματα εκπαίδευσης και άσκησης και στη χώρα μας.

Λέξεις κλειδιά: Συμπληρωματική Ιατρική, Ευρωπαϊκή Ένωση, Νοσηλευτική

Σκοπός της μελέτης είναι ο υπολογισμός του κόστους των ακτινοδιαγνωστικών εξετάσεων στο Γενικό Νοσοκομείο (ΓΝ) Αργους. Μέχρι σήμερα, δεν εφαρμόζεται στο £ΣΥ ένα ολοκληρωμένο σύστημα υπολογισμού του κόστους των υπηρεσιών υγείας (εξετάσεων, χειρουργικών επεμβάσεων, κ.λπ.), με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε το πραγματικό κόστος των παρεχομένων υπηρεσιών. Οι εξετάσεις στις οποίες έγινε η κατανομή όλων των ομάδων κόστους είναι: απλές ακτινογραφίες (θώρακα ισχίων, κ.λπ.), ακτινοσκοπήσεις (πυελογραφία, κ.λπ.), υπερηχογραφήματα, μαστογραφίες και ακτινογραφίες από τα φορητά ακτινολογικά μηχανήματα. Υλικό-Μέθοδος Πρόκειται μεθοδολογικά για προοπτική μελέτη ανάλυσης και υπολογισμού του κόστους των εξετάσεων. Αυτό έγινε λαμβάνοντας υπόψη τις ομάδες κόστους οι οποίες συμμετέχουν στη διαμόρφωση της τιμής της κάθε εξέτασης και είναι: κόστος αγοράς και συντήρησης του εξοπλισμού, μισθοδοσία προσωπικού, αναλώσιμο υλικό, κόστος χώρων και διαμόρφωσης αυτών, γενικά έξοδα (ΟΤ£, Δ£Η, κ.λπ.), έμμεσες δαπάνες (μισθοδοσία διοικητικού και βοηθητικού προσωπικού, κ.λπ.). Το υλικό της μελέτης ήταν η πελατειακή κίνηση του ακτινοδιαγνωστικού τμήματος από 1/1/01 έως 31/12/01 που ήταν 30.652 άτομα (εσωτερικοί και εξωτερικοί πελάτες). Για κάθε κατηγορία κόστους, το κριτήριο κατανομής είναι διαφορετικό, π.χ. η κατανομή του κόστους συντήρησης και επισκευής των μηχανημάτων στις εξετάσεις έγινε με κριτήριο το χρόνο λειτουργίας της λυχνίας των μηχανημάτων. Αποτελέσματα Το κόστος ανά εξέταση, που προέκυψε, ήταν: 8,73 € η απλή ακτινογραφία, 18,64 € η μαστογραφία, 72,68 € η πυελογραφία, 18,00 € το υπερηχογράφημα και 22,02 € η ακτινογραφία από τα φορητά μηχανήματα. Η σύγκριση των τιμών των εξετάσεων αυτής της μελέτης, με τις τιμές του κρατικού τιμολογίου, έδειξε την τεράστια απόκλιση μεταξύ τους. Το κρατικό τιμολόγιο χρεώνει την απλή ακτινογραφία 4,05 € ενώ στο ΓΝ Αργους στοιχίζει 215,5% πιο ακριβά. Αντίστοιχα, η διαφορά μιας μαστογραφίας είναι 116,4%, μιας πυελογραφίας 359%, ενός υπερηχογραφήματος 217,4% και μιας ακτινογραφίας από τα φορητά είναι 545,2% πιο πάνω από τις τιμές του ΠΔ 157. Τέλος, έγινε και σύγκριση των τιμών αυτής της μελέτης με τις τιμές που χρεώνουν οι ιδιωτικές κλινικές για τις απεικονιστικές εξετάσεις. Και αυτή η σύγκριση έδειξε την τεράστια διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στα δύο τιμολόγια. £νδεικτικά μια ακτινογραφία θώρακα χρεώνεται στα νοσοκομεία «Υγεία» και «Μετροπόλιταν» 49,28 €, ενώ το κρατικό τιμολόγιο τη χρεώνει 4,05 € και στο ΓΝ Αργους στοιχίζει πραγματικά 8,73 €. Συμπεράσματα Η αναντιστοιχία που υπάρχει ανάμεσα στο πραγματικό κόστος των εξετάσεων και στο κρατικό τιμολόγιο, επιβεβαιώνει την ανάγκη αναπροσαρμογής του τελευταίου με πιο ορθολογιστικά κριτήρια. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα και τη μείωση των ελλειμμάτων των νοσοκομείων.

Λέξεις κλειδιά: Κοστολόγηση, ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις, ακτινογραφία, μαστογραφία, πυελογραφία, υπερηχογράφημα