Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 24, Αρ. 4 (2025): Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2025

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Η Δυσλειτουργική Αναπνοή (ΔΑ) αποτελεί μία παθολογική οντότητα που περιγράφει τις αποκλίσεις από τα φυσιολογικά πρότυπα της αναπνοής. Συναντάται τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Το άρθρο αφορά παιδιά που επισκέπτονται το παιδοπνευμονολογικό ιατρείο χωρίς προηγούμενη διάγνωση. Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό και σε ψυχομετρικά εργαλεία, όπως ερωτηματολόγια. Η σπιρομέτρηση και η πληθυσμογραφία βοηθούν στη διάγνωση της δυσλειτουργικής αναπνοής. Τα παιδιά αυτά συχνά εμφανίζουν αυξημένο άγχος, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής τους και των οικογενειών τους.

Σκοπός: Η παρούσα συστηματική ανασκόπηση είχε ως στόχο να συνοψίσει τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη ΔΑ στα παιδιά.

Υλικό και Μέθοδος: Η σχετική βιβλιογραφία αναζητήθηκε στη βάση δεδομένων PubMed. Χρησιμοποιήθηκε το διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο RRISMA (Preferred Reviews and Meta- Analyses), δίνοντας τις παρακάτω λέξεις κλειδιά: dysfunctional breathing, psychological stress in children και dysfunctional breathing and stress in children. Μόνο εννέα μελέτες πληρούσαν τα κριτήρια και συμπεριλήφθηκαν στη συστηματική αυτή ανασκόπηση.

Αποτελέσματα: Στην αρχική αναζήτηση αναγνωρίστηκαν συνολικά 1016 άρθρα. Στη συνέχεια αποκλείστηκαν από τον τίτλο 968 άρθρα. Τα υπόλοιπα 48 υποβλήθηκαν σε περαιτέρω επεξεργασία. Από αυτά, τα 39 αποκλείστηκαν μετά από προσεκτική μελέτη των περιλήψεων. Εννέα μελέτες συμπεριλήφθηκαν στη συστηματική ανασκόπηση. Σύμφωνα με τα άρθρα που περιλαμβάνονται, η ΔΑ συνυπάρχει με το παιδικό άσθμα και συχνά προκαλεί σύγχυση στην τελική διάγνωση. Όλα τα άρθρα συμφωνούν στην ύπαρξη διαφορετικών προτύπων αναπνοής, τα οποία επηρεάζουν την ψυχολογική κατάσταση των παιδιών στην καθημερινότητά τους. Τονίζεται επίσης ο σημαντικός ρόλος του σωστού ιστορικού, καθώς και η σημασία των επιπρόσθετων βοηθητικών διαγνωστικών εργαλείων στην τελική διάγνωση. Όσον αφορά τη θεραπευτική προσέγγιση, όλες οι μελέτες προτείνουν τη συμμετοχή των παιδιών σε φυσικοθεραπευτικά προγράμματα από εξειδικευμένους επαγγελματίες, τα οποία εκπαιδεύουν και βελτιώνουν τα αναπνευστικά πρότυπα. Επιπλέον, απαιτείται υποστήριξη από ψυχολόγους.

Συμπεράσματα: Είναι γεγονός ότι η ΔΑ απασχολεί την παιδιατρική ιατρική κοινότητα και έχει καταβληθεί σημαντική προσπάθεια για την κωδικοποίησή της, τόσο διαγνωστικά όσο και θεραπευτικά. Επίσης, ενώ αναφέρεται ότι πολλές φορές μπορεί να υποκρύπτεται παθολογικό υπόβαθρο στα παιδιά και ότι επηρεάζει την ψυχολογία τους, δεν υπάρχει επαρκής αριθμός ερευνών που να επιβεβαιώνει αυτές τις υποθέσεις. Απαιτούνται περαιτέρω καλά σχεδιασμένες μελέτες σε παγκόσμιο επίπεδο για να διευκρινιστεί αυτό το σύνθετο ζήτημα.

Λέξεις κλειδιά: ψυχολογικό stress, δυσλειτουργική αναπνοή, Δυσλειτουργική Αναπνοή στα παιδιά

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η αλλαγή επαγγελματικής σταδιοδρομίας στους νοσηλευτές αποτελεί συχνό φαινόμενο, καθώς παράγοντες όπως η ψυχολογική πίεση, η επαγγελματική εξουθένωση και η έλλειψη ικανοποίησης οδηγούν πολλούς στην αποχώρηση από τον νοσοκομειακό τομέα προς στον τομέα της εκπαίδευσης. Η φύση της δουλειάς και οι απαιτήσεις στα σχολεία για ένα νοσηλευτή είναι διαφορετική από εκείνη του νοσοκομείου. Πολλές φορές η μετάβαση αυτή μπορεί να μην είναι πάντα εύκολη. Βασικές αρμοδιότητές τους είναι η πρόληψη και προαγωγή της υγείας της σχολικής κοινότητας. Πιο συγκεκριμένα αναγνωρίζουν προβλήματα υγείας, ενημερώνουν τον σχολικό πληθυσμό μέσα από την υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής υγείας, παρέχουν μία αίσθηση ασφάλειας και σιγουριάς, βοηθάνε στη μείωση απουσιών των μαθητών καθώς και στην ένταξή τους στο πλαίσιο του σχολείου. Η επαγγελματική ικανοποίηση των σχολικών νοσηλευτών ενισχύεται από παράγοντες όπως η αυτονομία στη λήψη αποφάσεων, η αναγνώριση του ρόλου τους, η εκτίμηση και ο σεβασμός από τους συναδέλφους τους και οι δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης. Από την άλλη πλευρά οι παράγοντες που επιδρούν αρνητικά σχετίζονται με την έλλειψη πόρων (π.χ ελλείψεις στο φαρμακείο του σχολείου) και υποδομών, την υψηλή αναλογία μαθητών προς νοσηλευτές και τους πολλαπλούς ρόλους που άπτονται. Κατά την πανδημία COVID-19, επιφορτίστηκαν με δύσκολες ευθύνες, ενώ συχνά έγιναν αποδέκτες αρνητικών αντιδράσεων. Παρότι οι δυσκολίες είναι πολλές, η παρουσία σχολικών νοσηλευτών συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας των μαθητών, περιορίζοντας τα εμπόδια στη μαθησιακή διαδικασία και ενισχύοντας την ακαδημαϊκή τους πρόοδο.

Λέξεις κλειδιά: επαγγελματική ικανοποίηση, σχολικός νοσηλευτής, υγεία μαθητών

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η εφαρμογή της ψηφιακής υγείας και της τηλεϊατρικής στοχεύει στην καταπολέμηση των ανισοτήτων, προσφέροντας προσβασιμότερη και οικονομικότερη φροντίδα. Κεντρικός πυλώνας είναι η τεχνητή νοημοσύνη, που ενισχύει την πρόληψη και διάγνωση, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με στις ηθικές αρχές. Κλειδί για την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της είναι η προστασία των προσωπικών δεδομένων και η εκπαίδευση των νοσηλευτών.

Η τηλε-νοσηλευτική αναδεικνύεται ως κρίσιμο εργαλείο για τη βελτίωση της απομακρυσμένης φροντίδας, προσφέροντας μείωση κόστους, αυξημένη πρόσβαση και βελτίωση κλινικών αποτελεσμάτων. Οι νοσηλευτές παίζουν κεντρικό ρόλο στην ψηφιακή υγεία, όμως η επιτυχία εξαρτάται από την εκπαίδευση και την αντιμετώπιση του τεχνολογικού χάσματος. Παράλληλα, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την ασφαλή διαχείριση δεδομένων μέσω της ορθής και ηθικής χρήσης της ΤΝ και για την αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων.

Η ψηφιακή υγεία και η τηλεϊατρική, υποστηριζόμενες από την τεχνητή νοημοσύνη, προσφέρουν νέες δυνατότητες βελτίωσης της φροντίδας υγείας στο σπίτι, εξασφαλίζοντας την ασφάλεια των ασθενών. Επιπλέον, οι μεταβαλλόμενοι ρόλοι των νοσηλευτών απαιτούν συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάλληλο εξοπλισμό για να ενισχυθεί η ισότητα και η αναβάθμιση στην υγειονομική φροντίδα.

Λέξεις κλειδιά: Ψηφιακή υγεία, νοσηλευτική απομακρυσμένη φροντίδα, τηλεϊατρική, τηλεϋγεία, νέος ρόλος νοσηλευτή

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Οι ασθενείς με νόσο COVID-19 παρουσιάζουν μεγαλύτερη επιβάρυνση κατά την διαδικασία αποδέσμευσης, με χαμηλότερα ποσοστά επιτυχούς αποσωλήνωσης, συγκριτικά με non-COVID-19 ασθενείς. Παράλληλα, καταγράφεται αυξημένη ανάγκη για παρατεταμένη αναπνευστική υποστήριξη και μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.

Σκοπός: Η παρούσα συστηματική ανασκόπηση στοχεύει στη διερεύνηση και καταγραφή των κυριότερων παραγόντων που συμβάλλουν στην ανεπιτυχή αποδέσμευση από τον μηχανικό αερισμό σε ασθενείς με COVID-19, με σκοπό την υποστήριξη της κλινικής απόφασης και την βελτίωση της πρόγνωσης των ασθενών αυτών.

Μεθοδολογία: Διεξήχθη συστηματική αναζήτηση της διεθνούς βιβλιογραφίας και αξιοποιήθηκαν οι ηλεκτρονικές επιστημονικές βάσεις δεδομένων PubMed και Scopus. Η αναζήτηση πραγματοποιήθηκε στην αγγλική γλώσσα και συμπεριλήφθηκαν πρωτογενείς μελέτες οι οποίες δημοσιεύτηκαν εντός της χρονικής περιόδου 2020-2025.

Αποτελέσματα: Μέσω της στρατηγικής αναζήτησης, προέκυψα537-560ν συνολικά 1.523 άρθρα, εκ των οποίων τα 9 αποτέλεσαν τις πρωτογενείς μελέτες αξιολόγησης, της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης. Το σύνολο των μελετών διερευνά και πραγματεύεται την ύπαρξη παραγόντων που συμβάλλουν στην ανεπιτυχή αποδέσμευση, των ασθενών με covid-19, από τον μηχανικό αερισμό, συγκριτικά με την εκάστοτε ομάδα ελέγχου.

Συμπεράσματα: Η ανεπιτυχής αποδέσμευση από τον επεμβατικό μηχανικό αερισμό, σε ασθενείς με COVID19, αντανακλά σε ένα σύνολο αλληλοεπιδρώντων παραγόντων που σχετίζονται τόσο με χαρακτηριστικά που αφορούν τον ασθενή, όσο και παραμέτρους που αφορούν την νόσο, τον μηχανικό αερισμό και τις απαιτούμενες παρεμβάσεις.

Λέξεις κλειδιά: ΜΕΘ COVID, ασθενείς με COVID, αποτυχία αποδέσμευσης από μηχανικό αερισμό, αποτυχία αποσωλήνωσης

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Η παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας στη γναθοπροσωπική χειρουργική αφορά το γναθοπροσωπικό τραύμα και κάποιες οδοντιατρικές παθήσεις που αντιμετωπίζονται σε δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Τα εμπόδια στην πρόσβαση στη γναθοπροσωπική χειρουργική περιλαμβάνουν οικονομικούς περιορισμούς, έλλειψη ασφαλιστικής κάλυψης, δυσκολία στη μετακίνηση, έλλειψη επιδοτούμενων προγραμμάτων, δυσαρέσκεια για την ποιότητα των υπηρεσιών και οργανωτικά ζητήματα ενώ βρέθηκε ότι σχετίζεται με το φύλο και το μορφωτικό επίπεδο.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν να αναδείξει τη φροντίδα και αντιμετώπιση των γναθοχειρουργικών προβλημάτων στην ΠΦΥ.

Υλικό και Μέθοδος: Η παρούσα συστηματική ανασκόπηση διενεργήθηκε σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες PRISMA. Για τις ανάγκες της μελέτης, πραγματοποιήθηκε αναζήτηση στις βάσεις δεδομένων Medline/PubMed, Scopus και Google Scholar για την ανεύρεση άρθρων δημοσιευμένων από το 2015 έως το 2024, με όρους αναζήτησης primary health care AND (teeth OR orthognathic) AND (surgery OR primary surgery care OR day care surgery OR ambulatory surgery). Κριτήρια ένταξης αποτέλεσαν μελέτες που σχετίζονται άμεσα με το θέμα, στην αγγλική γλώσσα, δημοσιευμένες σε περιοδικά με σύστημα αξιολόγησης από κριτές. Κατά την αρχική αναζήτηση βρέθηκαν 78 άρθρα εκ των οποίων τα 12 συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη.

Αποτελέσματα: Σε σχέση με τους παράγοντες που εμποδίζουν την προσέλευση στην ΠΦΥ για γναθοχειρουργικά προβλήματα, παρατηρήθηκε ότι οι πολίτες είχαν άγνοια για το είδος των οδοντιατρικών υπηρεσιών που τους παρέχονται σε αυτές τις δομές, ακόμα και σε χώρες που η ΠΦΥ ήταν πολύ ανεπτυγμένη. Η αναδιοργάνωση της ΠΦΥ με βάση τη φροντίδα του ατόμου συνεπάγεται τη μεταφορά πολλών χειρουργικών επεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένων των επιλεγμένων ορθοδοντικών επεμβάσεων, από τη νοσοκομειακή φροντίδα στην ΠΦΥ και αυτό πρέπει να αποτελεί κύριο μέλημα των περισσοτέρων κυβερνήσεων.

Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της παρούσας ανασκόπησης έδειξαν την αυξανόμενη ζήτηση για γναθοπροσωπικές χειρουργικές επεμβάσεις ενώ αναδείχθηκε ότι η άγνοια των πολιτών για τις παροχές της ΠΦΥ, ήταν ο κυριότερος παράγοντας μη προσέλευσης στα ΚΥ για γναθοπροσωπικές χειρουργικές επεμβάσεις, ταυτόχρονα με τη χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση των πολιτών. Παράλληλα, η γεωγραφική περιοχή διαμονής και η απόσταση από τα ΚΥ επηρέασε την επισκεψιμότητα σε αυτά.

Λέξεις κλειδιά: Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), γναθοχειρουργικά προβλήματα, κοινωνικό-δημογραφικά χαρακτηριστικά

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Το κακόηθες μελάνωμα αποτελεί την πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου του δέρματος, με τα ποσοστά εμφάνισής του να αυξάνονται παγκοσμίως. Οι στρατηγικές πρόληψης είναι πολύ σημαντικές και έχουν τεράστιες δυνατότητες να μειώσουν τη συχνότητα εμφάνισης του μελανώματος αλλά και τους θανάτους που σχετίζονται με αυτό.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν η διερεύνηση των γνώσεων, αντιλήψεων, συμπεριφορών και στάσεων του πληθυσμού διαφορετικών χωρών, σχετικά με το κακόηθες μελάνωμα δέρματος και την πρόληψη.

Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «PUBMED». Οι λέξεις-κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν: “melanoma”, “skin cancer”, “prevention”, “knowledge”, “attitudes”, “behaviors”. Στην παρούσα μελέτη συμπεριελήφθησαν άρθρα στην αγγλική γλώσσα τα οποία δημοσιεύθηκαν την πενταετία (2018-2022). Από τα 186 άρθρα που βρέθηκαν αρχικά, χρησιμοποιήθηκαν τελικά τα 12.

Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το επίπεδο των γνώσεων σχετικά με το μελάνωμα και τους παράγοντες κινδύνου είναι περιορισμένο. Επιπλέον, τα μέτρα πρόληψης και αυτοπροστασίας που λαμβάνονται διεθνώς είναι ανεπαρκή, καθώς η πλειοψηφία των άρθρων που μελετήθηκαν έδειξαν ότι δεν γίνεται κατάλληλη χρήση και εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων προστασίας. Στις μελέτες βρέθηκε επίσης ότι το χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο συσχετίζεται με το χαμηλό επίπεδο γνώσεων σχετικά με τη νόσο. Επιπλέον,  φάνηκε ότι τα άτομα νεότερης ηλικίας εφαρμόζουν ανεπαρκή μέτρα πρόληψης και αυτοπροστασίας.

Συμπεράσματα: Είναι πολύ σημαντικές οι άμεσες, συνδυαστικές παρεμβάσεις, με ενημέρωση και εφαρμογή εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ώστε να επέλθει άμεσα αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών με απώτερο σκοπό τη μείωση του ποσοστού εμφάνισης του κακοήθους δερματικού μελανώματος, της θνητότητας από τη νόσο, καθώς και του κόστους της νοσηλείας.

Λέξεις κλειδιά: Μελάνωμα, Καρκίνος δέρματος, Πρόληψη, Γνώσεις, Συμπεριφορές

Τα εγκαύματα, ως μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα. Θεωρούνται ως ένας από τους πιο καταστροφικούς τραυματισμούς παγκοσμίως και ο τέταρτος συχνότερος τραυματισμός μετά τα τροχαία ατυχήματα, τις πτώσεις και τη διαπροσωπική βία. Οι τραυματισμοί από εγκαύματα μπορούν να επηρεάσουν την ανθρώπινη ζωή, όπως τη σωματική και ψυχική υγεία, τις λειτουργικές δεξιότητες και την απόδοση. Ιδιαίτερα τα σοβαρότερα εγκαύματα, συνοδεύονται από ισχυρές ανοσολογικές και φλεγμονώδεις αποκρίσεις όπως και από μεταβολικές αλλαγές και σοκ που μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια πολλών οργάνων και Θάνατο. Η διαχείριση και η ταξινόμηση των εγκαυμάτων έχει τροποποιηθεί σημαντικά, τις τελευταίες δεκαετίες. Η πρόοδος της ιατρικής και της νοσηλευτικής επιστήμης στον τομέας της θεραπείας και της φροντίδας, έχει επιφέρει καινοτόμες αλλαγές αναφορικά με την αναζωογόνηση, τη διαχείριση των εγκαυμάτων, την σήψη και την αναδόμηση με στόχο την παροχή της σωστής ιατρονοσηλευτικής φροντίδας με ικανοποιητικά, μακροπρόθεσμα αποτελέσματα τόσο για την υγεία όσο και για την ποιότητα των ασθενών με εγκαυματική βλάβη. Οι νοσηλευτές οι οποίοι ασχολούνται με την φροντίδα αυτών των ασθενών έρχονται αντιμέτωποι με πλήθος προκλήσεων, με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση τους , από την νοσηλεία στην οξεία φάση στην μονάδα εντατικής θεραπείας έως την αποκατάσταση τους και την μακροχρόνια φροντίδα με σκοπό την επανένταξη τους στην κοινότητα. Ο ρόλος του νοσηλευτή είναι σημαντικός. Πρέπει να έχει κριτική σκέψη, γνώση, κλινική εμπειρία και ικανότητα στην διαπροσωπική επικοινωνία τόσο με την υπόλοιπη ομάδα εργασίας όσο και με τον ασθενή. Οι νοσηλευτές αποτελούν την πρώτη γραμμή στο σύστημα παροχής υγειονομικής περίθαλψης.

Λέξεις κλειδιά: Έγκαυμα, συντηρητική θεραπεία, πρόληψη/διαχείριση επιπλοκών