Το Βήμα του Ασκληπιού Τόμ. 21, Αρ. 3 (2022): Ιούλιος- Σεπτέμβριος 2022

Εισαγωγή: Ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός επιζώντων από καρκίνο του προστάτη με μακροχρόνιες παρενέργειες, οι οποίες επιδρούν στην ποιότητα ζωής, έχει δημιουργήσει την ανάγκη για απόκτηση περισσότερης γνώσης γύρω από την ολιστική νοσηλευτική φροντίδα των ασθενών αυτών. Σκοπός: H διερεύνηση του ρόλου των νοσηλευτών στη βελτίωση της ποιότητας ζωής ως προς τη σεξουαλικότητα των ασθενών με καρκίνο του προστάτη Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, η οποία περιελάμβανε την αναζήτηση ανασκοπικών και ερευνητικών εργασιών στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων Google Scholar και PubMed, καθώς και χειροδιαλογή βιβλίων, που αναφέρονται στη σεξουαλικότητα των ασθενών με καρκίνο του προστάτη και δημοσιεύθηκαν από το 2014 έως το 2020. Οι λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν οι εξής: «καρκίνος προστάτη», «ποιότητα ζωής», «σεξουαλική δυσλειτουργία», «σεξουαλικότητα». Αποτελέσματα: Των μελετών έδειξαν ότι οι θεραπείες για τον καρκίνο του προστάτη επιδρούν αρνητικά στη σεξουαλικότητα των ασθενών και όχι αυτός καθαυτός ο καρκίνος. Λόγω του χαρακτηριστικού της χρονιότητας του συγκεκριμένου καρκίνου, εν αντιθέσει της μεταστατικής πορείας του καρκίνου γενικά, πρωτεύον ζητούμενο είναι η επιβίωση, αλλά το αμέσως επόμενο τίθεται η καλή ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία. Η ποιότητα ζωής των αντρών με καρκίνο του προστάτη επηρεάζεται από τη σεξουαλική τους λειτουργία, καθώς αυτή αποτελεί ζήτημα μείζονος σημασίας στη ζωή τους. Συμπεράσματα: Ο ρόλος των νοσηλευτών, στο πλαίσιο της νοσηλευτικής αξιολόγησης, είναι καθοριστικής σημασίας στην ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο του προστάτη. Οι εν λόγω ασθενείς έχουν ανάγκη για την παροχή κατάλληλης φροντίδας από τους επαγγελματίες υγείας και μέσα από τις μελέτες δηλώνουν την ευγνωμοσύνη τους σε όσους γιατρούς και νοσηλευτές αφιέρωσαν χρόνο για τις απορίες και τις ανησυχίες τους. Είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν μελέτες ώστε να εξεταστούν αποτελεσματικές μέθοδοι για τη διαχείριση των σεξουαλικών παρενεργειών από τις θεραπείες του καρκίνου του προστάτη. Λέξεις κλειδιά: καρκίνος προστάτη, ποιότητα ζωής, σεξουαλική δυσλειτουργία, σεξουαλικότητα

Λέξεις κλειδιά: καρκίνος προστάτη, ποιότητα ζωής, σεξουαλική δυσλειτουργία, σεξουαλικότητα

Η έμφαση στην ποιότητα και τη μείωση του κόστους οδήγησε πολλούς οργανισμούς υγειονομικής περίθαλψης να μεταρρυθμίσουν ολόκληρη τη φιλοσοφία τους αλλάζοντας τη διαχείριση, τις διαδικασίες και τις υποδομές ελέγχου ποιότητας. Τα περιστατικά και τα προβλήματα ποιότητας αποτελούν δύο από τα κύρια ζητήματα που δείχνουν γιατί οι ηγέτες της υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να μεταρρυθμίσουν την υπηρεσία υγειονομικής περίθαλψης. Η εξέλιξη των συστημάτων παραγωγής συνδέεται στενά με την ιστορία της Toyota Motor Company (TMC) που έχει τις ρίζες της στο 1918. Το “Lean Thinking” είναι μια από τις πιο επαναστατικές έννοιες που έχουν εισαχθεί. Ο όρος “Lean” επινοήθηκε το 1990 μετά την ανάλυση του μοντέλου Toyota που οδήγησε στην ανάπτυξη της ιδέας ότι τα κατασκευαστικά ζητήματα και οι τεχνολογίες είναι καθολικά σε όλα τα συστήματα παραγωγής και ότι αυτές οι έννοιες μπορούν να μιμηθούν ακόμη και σε μη Ιαπωνικά οργανώσεις. Το Lean είναι μια ευέλικτη ιδέα που παροτρύνει τους οργανισμούς να αυξήσουν ταυτόχρονα τις προσπάθειές τους σε διάφορα επίπεδα. Ορισμένοι συγγραφείς προτείνουν ότι μια επιτυχημένη εφαρμογή περιλαμβάνει την επίτευξη κύριων στρατηγικών συνιστωσών άπαχου, πρακτικών εφαρμογής για την υποστήριξη επιχειρησιακών πτυχών ή την παροχή αποδείξεων ότι οι βελτιώσεις είναι βιώσιμες σε μακροπρόθεσμη βάση. Η εφαρμογή αρχών και εργαλείων του lean management στην υγειονομική περίθαλψη οδήγησε σταδιακά σε σημαντική βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας. Ωστόσο, η μετάβαση στο lean απαιτεί μια σημαντική επένδυση χρόνου. Η συγκεκριμένη ανασκόπηση διερευνά τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που αντιμετωπίζουν οι οργανισμοί υγειονομικής περίθαλψης που σκοπεύουν να υιοθετήσουν μια αδύνατη νοοτροπία.

Λέξεις κλειδιά: Lean management, βελτίωση, ποιότητα, φροντίδα υγείας, περιττές διεργασίες

Λέξεις κλειδιά: Παιδιατρική ΜΕΘ, μάταιη θεραπεία, ηθικό αδιέξοδο, παρακράτηση, απόσυρση

Εισαγωγή: Η εξελισσόμενη πανδημία του COVID-19 και η έναρξη της περιόδου καραντίνας, έφερε αλλαγές στην καθημερινότητα όλων των ανθρώπων επηρεάζοντας  τον τρόπο ζωής αλλά και επιφέροντας αλλαγές στις διατροφικές τους συνήθειες.

Σκοπός: Η μελέτη των διατροφικών αλλαγών σε σχέση με διάφορα κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, στην Ελλάδα.

Μεθοδολογία: Συγχρονική επιδημιολογική μελέτη που διεξήχθη τον Δεκέμβριο του 2020, μέσω συμπλήρωσης ανώνυμων, διαδικτυακών ερωτηματολογίων. Συμμετείχαν 2.135 άνδρες και γυναίκες, άνω των 17 ετών από όλη την Ελλάδα.

Αποτελέσματα: Το 79,6% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι άλλαξαν τις διατροφικές τους συνήθειες. Τα άτομα που άλλαξαν τις διατροφικές τους συνήθειες ήταν κυρίως γυναίκες, νεότερης ηλικίας και υψηλότερου μορφωτικού επιπέδου. Στο σύνολό τους, 36,3% από τους συμμετέχοντες δήλωσαν ότι η αλλαγή ήταν προς περισσότερο υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Όταν η ανάλυση επικεντρώθηκε σε αυτούς που δήλωσαν μέτρια, πολύ ή πάρα πολύ μεγάλη διατροφική αλλαγή, το ποσοστό όσων απάντησαν ότι η αλλαγή ήταν προς περισσότερο υγιεινές συνήθειες ήταν 40,1%, 34,1% και 45,2%, αντιστοίχως (p<0,001).

Συμπεράσματα: Η αλλαγή του τρόπου ζωής κατά τη διάρκεια της πανδημίας φαίνεται πως οδήγησε σε αλλαγή των διατροφικών συνηθειών προς πιο υγιεινές, σε ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των συμμετεχόντων.  Ίσως αυτό αποτελεί και ένα από τα ελάχιστα «θετικά» αποτελέσματα που έχει επιφέρει η πανδημία στη χώρα.

Λέξεις κλειδιά: Διατροφικές συνήθειες, COVID-19, συγχρονική μελέτη, επιδημιολογία

Εισαγωγή: Η Πνευμονία που σχετίζεται με τον αναπνευστήρα (VAP) αποτελεί μία από τις συχνότερες νοσοκομειακές λοιμώξεις, η οποία σχετίζεται με αυξημένους δείκτες νοσηρότητας. Η εφαρμογή των δεσμών μέτρων μπορεί να μειώσει σε σημαντικό βαθμό το ποσοστό εμφάνισης της VAP και ως εκ τούτου να αυξήσει σημαντικά την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας.

Σκοπός: Η διερεύνηση του ποσοστού συμμόρφωσης του νοσηλευτικού προσωπικού με τις δέσμες μέτρων πρόληψης της VAP.

Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση της διεθνούς βιβλιογραφίας στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων “PubMed” στις 06 Απριλίου του 2021 με τις λέξεις-κλειδιά: “nurse*”, “nursing staff”, “compliance”, “ventilator-associated pneumonia” και “VAP”, χωρίς να τεθούν χρονικοί περιορισμοί, ενώ η αναζήτηση των λέξεων-κλειδιών έγινε στην περίληψη και στον τίτλο των άρθρων. Κριτήρια αποκλεισμού αποτέλεσαν η γλώσσα, εκτός της αγγλικής και της ελληνικής, να είναι μελέτες περίπτωσης, άρθρα σύνταξης, ανασκοπήσεις και γράμματα προς τον εκδότη και να έχουν γίνει πάνω σε ζώα. 

Αποτελέσματα: Από τις δημοσιευμένες μελέτες, 6 πληρούσαν τις προϋποθέσεις ένταξης στη βιβλιογραφική ανασκόπηση. Στη πλειοψηφία των μελετών χρησιμοποιήθηκε η παρακάτω δέσμη μέτρων πρόληψης της VAP: 1) ανύψωση κεφαλής κρεβατιού 30–45°, 2) καθημερινή διακοπή καταστολής και εκτίμηση της ετοιμότητας για αποσωλήνωση, 3) προφύλαξη πεπτικού έλκους, 4) προφύλαξη εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης και 5) καθημερινή φροντίδα στοματικής κοιλότητας με χλωρεξιδίνη. Το ποσοστό συμμόρφωσης του νοσηλευτικού προσωπικού με τις δέσμες μέτρων πρόληψης της VAP κυμάνθηκε από  5% έως 87%.

Συμπεράσματα: Υπάρχει μεγάλη μεταβλητότητα όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις δέσμες μέτρων για τη πρόληψη της VAP. Μία σημαντική αιτία χαμηλής  παρεχόμενης ποιότητας φροντίδας υγείας στους ασθενείς και μεγάλου οικονομικού κόστους για τα συστήματα υγείας, είναι η χαμηλή συμμόρφωση με τις δέσμες μέτρων πρόληψης της VAP.

Λέξεις κλειδιά: Νοσηλευτικό προσωπικό, δέσμη μέτρων, πνευμονία που σχετίζεται με τον αναπνευστήρα, VAP

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο μηχανικός αερισμός προκαλεί συχνά μεγάλη δυσφορία και στρες στους ασθενείς. Η αίσθηση δύσπνοιας, ανικανότητας, η αβεβαιότητα σχετικά με το περιβάλλον, η ταλαιπωρία, η απομόνωση από τους άλλους και ο φόβος συμβάλλουν στη δημιουργία υψηλών επίπεδων στρες. Σκοπός. Ο σκοπός της παρούσας ανασκόπησης ήταν να διερευνήσει την αποτελεσματικότητα της μουσικοθεραπείας στη μείωση του stress σε ασθενείς με μηχανική υποστήριξη της αναπνοής. Υλικό-Μέθοδος . Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε ήταν η αναζήτηση της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας στην βάση δεδομένων PUPMED. Τα κριτήρια επιλογής των μελετών ήταν α) τυχαιοποιημένες μελέτες β) μελέτες που αφορούσαν ενήλικες ασθενείς που βρίσκονταν σε μηχανικό αερισμό γ) παρέμβαση που εφαρμόστηκε: οποιαδήποτε μορφή μουσικοθεραπείας δ) σύγκριση: με μη χρήση μουσικής ε) η κύρια έκβαση των μελετών ήταν η εκτίμηση τους στρες. Αποτελέσματα. Το σύνολο των μελετών που συμπεριλήφθησαν στην παρούσα ανασκόπηση ήταν πέντε. Στις δύο από αυτές η μουσικοθεραπεία ήταν αποτελεσματική στη μείωση του στρες. Στις άλλες δύο μελέτες τα αποτελέσματα ήταν αντιφατικά ενώ στη μια μελέτη η μουσικοθεραπεία δεν ήταν αποτελεσματική στη μείωση του στρες Συμπεράσματα. Παρόλο που πολλές έρευνες παρουσιάζουν μια θετική εικόνα για τη χρήση της μουσικοθεραπείας στην μείωση του στρες δεν υπάρχει γενική αποδοχή της μουσικοθεραπείας ως συμπληρωματική θεραπεία. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να εκτιμηθεί η ευεργετικότητα η όχι της μουσικοθεραπείας στην μείωση του στρες. Λέξεις κλειδιά: Μουσικοθεραπεία ,Επίδραση, Μηχανική υποστήριξη Stress.

Λέξεις κλειδιά: μουσικοθεραπεία, επίδραση, μηχανική υποστήριξη, Stress

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Η λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα αποτελεί μια απειλητική για την ζωή λοίμωξη του ενδοκαρδίου. Διακρίνεται σε ενδοκαρδίτιδα φυσικών βαλβίδων, προσθετικών βαλβίδων και εμφυτευμένων καρδιακών συσκευών. Η γρήγορη διάγνωση και η αντιμετώπιση αποτελούν σημαντικούς παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η πρόγνωση. Η ανεύρεση του μικροβιολογικού παράγοντα, η γνώση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, η ανατομική εντόπιση και η αντιμετώπιση των πιθανών επιπλοκών σε άλλα όργανα που προκύπτουν από τη νόσο είναι υψίστης σημασίας για την οργάνωση του θεραπευτικού πλάνου.

Σκοπός: Ήταν η συστηματική ανασκόπηση ερευνητικών μελετών όσον αφορά τους παθογόνους μικροοργανισμούς που αποτελούν αίτια για την εμφάνιση λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας.

Μέθοδος: Η μεθοδολογία περιλάμβανε την ανασκόπηση άρθρων της διεθνούς επιστημονικής βιβλιογραφίας. Έγινε χρήση διεθνών βάσεων δεδομένων όπως PubMed, Google Scholar και του επιστημονικού περιοδικού Elsevier.  Η αναζήτηση έγινε σε άρθρα που δημοσιεύτηκαν την χρονική περίοδο 2016 – 2019, γραμμένα σε αγγλική γλώσσα.

Αποτελέσματα: Από τη συστηματική αναζήτηση των άρθρων και μετά την απόρριψη των μελετών που δεν πληρούσαν τα κριτήρια που τέθηκαν, προέκυψαν 13 άρθρα που ικανοποιούσαν τα κριτήρια της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε. Τα άρθρα αυτά αναλύθηκαν σε μια θεματική ενότητα η οποία πραγματεύτηκε τα μικροβιακά αίτια που δημιουργούν λοιμώδη ενδοκαρδίτιδα. Τα αποτελέσματα συμφωνούσαν σε μεγάλο βαθμό όσον αφορά τα κύρια μικροβιακά αίτια, τα οποία ανέδειξαν στελέχη σταφυλόκκοκου, στρεπτόκοκκου και εντερόκκοκου ως τους πιο συχνούς παθογόνους μικροοργανισμούς για λοιμώδη ενδοκαρδίτιδα.

Συμπεράσματα: H λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα αποτελεί νόσο με ποικίλλη μικροβιακή αιτιολογία που τα χαρακτηριστικά των ασθενών, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ο τύπος του μικροοργανισμού και η έγκαιρη ανέυρεση του παθογόνου αποτελούν πυλώνα στην θεραπεία των ασθενών αυτών. Νέες τεχνικές πιστεύεται να βελτιώσουν σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό την αναγνώριση των μικροβιακών παθογόνων.

Λέξεις κλειδιά: Λοιμώδης, ενδοκαρδίτιδα, αιτιολογία

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Η πρόοδος στην θεραπεία των βαρέως πασχόντων, έχει ως αποτέλεσμα την πιο συχνή χρήση παρατεταμένου μηχανικoύ αερισμού. Εάν η διασωλήνωση προβλέπεται μακροπρόθεσμη, συνιστάται τραχειοστομία.

Σκοπός: Σκοπός της ανασκόπησης ήταν να εξεταστεί η επίδραση της πρώιμης τραχειοστομίας, στην διάρκεια μηχανικού αερισμού σε κλινικά βαρέως πάσχοντες, συγκριτικά με την διάνοιξη τραχειοστομίας σε δεύτερο χρόνο.

Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση της διεθνούς βιβλιογραφίας στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων Pubmed κατά την οποία επιδιώχθηκε η ανεύρεση τυχαιοποιημένων και μη κλινικών μελετών. Για την επιλογή των άρθρων χρησιμοποιήθηκαν συνδυαστικά κριτήρια ένταξης και αποκλεισμού και χρονικός περιορισμός. Τα προαπαιτούμενα κριτήρια για την επιλογή των μελετών ήταν: η γλώσσα συγγραφής (αγγλική), η χρονολογία δημοσίευσης (2009-2019), ο υπο μελέτη πληθυσμός να έχει υποβληθεί σε τραχειοστομία και να υπάρχει σύγκριση αποτελεσμάτων σχετικά με την χρονική στιγμή διάνοιξης τραχειοστομίας και την διάρκεια μηχανικού αερισμού. Οι μελέτες που αποκλείστηκαν ήταν αυτές των οποίων: ο τίτλος του άρθρου δεν  είναι σχετικός με το θέμα, το δείγμα δεν αφορούσε το ανθρώπινο είδος ή αφορούσε πρόωρα νεογνά, οι περιπτώσεις τραχειοστομίας τελούνταν σε επείγουσες καταστάσεις (αδυναμία ενδοτραχειακής διασωλήνωσης).

Αποτελέσματα: Στην ανασκόπηση συμπεριλήφθηκαν 14 κλινικές δοκιμές. Σε 11 μελέτες αποδείχθηκε πως η πρώιμη τραχειοστομία είχε θετική επίδραση στη διάρκεια μηχανικού αερισμού, ενώ σε 3 μελέτες δεν προσδιορίστηκε στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ της πρώιμης τραχειοτομίας και της διάρκειας μηχανικού αερισμού.

Συμπεράσματα: Σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο θνησιμότητας και νοσηρότητας, η πρώιμη τραχειοστομία έχει σημαντικά οφέλη. Ωστόσο, χρειάζονται καλύτεροι προγνωστικοί δείκτες για τον περαιτέρω προσδιορισμό των ασθενών που μπορούν να ωφεληθούν.

Λέξεις κλειδιά: Βαρέως πάσχοντες, πρώιμη τραχειοστομία, όψιμη τραχειοστομία, χρονική στιγμή τραχειοστομίας, χρόνος τραχειοστομίας

Εισαγωγή: Σήμερα, δημιουργούνται ερωτήματα σχετικά με το μητρικό θηλασμό, τα πλεονεκτήματα, τα μειονεκτήματά του, την επάνοδο του σώματος της γυναίκας , την αύξηση της διανοητικής ικανότητας των ατόμων που θήλασαν, τη δυνατότητα γυναικών με προβλήματα υγείας να θηλάζουν, τις οικονομικές επιπτώσεις και την εφαρμογή οδηγιών νέων παρόχων υγείας στις μητέρες.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν να διερευνήσει τα οφέλη, τους κινδύνους και τα ερωτήματα για τον μητρικό θηλασμό.

Μέθοδος: Έγινε έρευνα στην pubmed με τις λέξεις κλειδιά breastfeeding, benefits, benefit. Εντοπίστηκαν συνολικά 61 άρθρα. 13 μελέτες πληρούσαν τα κριτήριά μας και συμπεριλήφθησαν στην ανασκόπηση. Η έρευνα έγινε τον Απρίλιο του 2019. Χρησιμοποιήθηκαν μελέτες γραμμένες στην ελληνική, αγγλική και γαλλική γλώσσα. Η έρευνα επαναλήφθηκε τον Μάιο του 2020. Βρέθηκαν 14 νέα  άρθρα εκ των οποίων τα 2 πληρούσαν τα κριτήριά μας και συμπεριλήφθησαν στην ανασκόπηση.

Αποτελέσματα: Εντοπίστηκαν αποτελέσματα “συσχέτιση του θηλασμού με ωφέλεια” “μη συσχέτιση του θηλασμού με κάποια ωφέλεια” και “μελέτες οι οποίες συνιστούν παρεμβάσεις υπέρ του θηλασμού”.  ΆγκυραΆγκυραΕνδεικτικά στα θετικά αποτελέσματα κατατάσσουμε την αύξηση της λεκτικής ικανότητας των ανδρών που θήλασαν, την επαναφορά του σώματός των γυναικών που θήλασαν, την εξοικονόμηση δαπανών υγείας και την πρόταση παρεμβάσεων από διάφορες μελέτες.

Συμπεράσματα: Ο μητρικός θηλασμός εξακολουθεί να είναι σημαντικός. Εντοπίστηκαν θετικά αποτελέσματα  στα οικονομικά οφέλη, στη συγκράτηση των δαπανών , στη διαδικασία γήρανσης των ανδρών, στην επάνοδο του σώματος των γυναικών .  Αρνητικοί προβληματισμοί αναφέρονται σε σχέση με τη διαγνωστική λειτουργία η οποία δε συνδέεται αρνητικά με το θηλασμό απλώς δεν εντοπίζεται σε όλες τις ηλικίες θετική έκβαση.

Λέξεις κλειδιά: Θηλασμός, οφέλη, όφελος

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εισαγωγή: Οι καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις αποτελούν ένα μεγάλο σύνολο της τελικής θεραπείας ασθενών με οξέα στεφανιαία σύνδρομα. Μετά από την χειρουργική επέμβαση, είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι ασθενείς να διατηρούν ένα καλό επίπεδο ποιότητας ζωής.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν να μελετήσει τη μετεγχειρητική βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ποιότητα ζωής ασθενών που έχουν υποβληθεί σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη (coronary artery bypass graft – CABG), καθώς και τους παράγοντες που την επηρεάζουν.

Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στη διεθνή βάση δεδομένων PubMed και Science Direct με τους όρους: (quality of life OR health related qualtiy of life) και (Coronary artery bypass grafting OR CABG). Στην ανασκόπηση συμπεριλήφθηκαν πρωτογενείς μελέτες, δημοσιευμένες στην αγγλική γλώσσα από το 2010 έως το 2020 και αφορούσαν στην μετεγχειρητική αξιολόγηση της ποιότητας ζωής ενήλικων ασθενών που είχαν υποβληθεί σε CABG.

Αποτελέσματα: Στην ανασκόπηση συμπεριλήφθηκαν 22 μελέτες, με την πλειοψηφία αυτών να είναι προοπτικές μελέτες παρακολούθησης, να έχουν διεξαχθεί σε ευρωπαϊκές χώρες, να χρησιμοποιούν ως εργαλείο αξιολόγησης της ποιότητας ζωής το Short Form και να αξιολογούν τη μετεγχειρητική ποιότητα ζωής έως 12 μήνες μετά την επέμβαση. Συνολικά, όλες οι μελέτες αξιολογούσαν την ποιότητα ζωής  μέχρι και 12 χρόνια μετά τη καρδιοχειρουργική επέμβαση. Σε όλες τις μελέτες βρέθηκε ότι η μετεγχειρητική ποιότητα ζωής ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από την προεγχειρητική, με τη μέγιστη βελτίωση να παρατηρείται έως 5 έτη μετά την επέμβαση. Προγνωστικοί παράγοντες της μετεγχειρητικής ποιότητας ζωής βρέθηκε να είναι η ύπαρξη συννοσηροτήτων όπως είναι ο  διαβήτης, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η περιφερική αγγειακή νόσος, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η νεφρική νόσος, η κατάθλιψη, το κάπνισμα, η σοβαρότητα της στηθάγχης, η γνωστική λειτουργία (λόγω αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή άνοιας) και η παχυσαρκία. Επίσης, οι άνδρες είχαν μεγαλύτερη βελτίωση της μετεγχειρητικής ποιότητας ζωής σε σχέση με τις γυναίκες. Η βελτίωση της μετεγχειρητικής ποιότητας ζωής δε διέφερε μεταξύ εκείνων που είχαν υποβληθεί σε συμβατική CABG και off-pump CABG.

Συμπεράσματα: Η CABG φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες, που θα αξιολογούν διάφορους δυνητικούς προγνωστικούς παράγοντες της ποιότητας ζωής.

Λέξεις κλειδιά: Αορτοστεφανιαία παράκαμψη, ποιότητα ζωής, ασθενής